اجرای فرایند روائی محتــوا در طراحی پرسشنـامه ها

مقـدمه و اهداف: روائی محـتوا نخستین نوع از انواع روائی ها است که باید از وجود آن در طول فرایند طراحی یک ابزار اطمینان حاصل شود. پیش نیاز بودن این روائی برای سایر انواع روائی ها و ارتباط نزدیک آن با پایائی اجرای آنرا گامی حیاتی در طراحی پرسشنامه معرفی نموده است. با این وجود کم اهمیت شمردن آن در مقالات مختلف (مخصوصا مقالات داخلی) شفاف سازی اهمیت اجرای این فرایند را در طراحی پرسشنامه ها ضروری ساخته است. لذا در مقاله حاضر مراحل تهیه و ارزیابی محتوای مناسب برای پرسش نامه ها بیان خواهد شد. روش کـار: مراحل اجرای فرایند روائی محتوا به منظور طراحی پرسشنامه های روا و پایا شامل طـراحی (شناسائی حیطه ها، تولیـد آیتم ها و ساخت ابـزار) و کمی سـازی (تعیین درجه توافق بین متخصصین، تعیین مناسبت و شفافیت سوالات و مناسبت، شفافیت و جامعیت کل ابزار) در مقاله حاضر بیان شده است. نتیـجه گیری: اهمیت وجود روائی محتــوا به هنگام طراحی پرسشنامه ها تنها به اطمینان از دستیابی به شاخص های روائی محتوای مطلوب (مناسبت، شفافیت و جامعیت) خلاصه نمی شود. در کنار دستیابی به شاخص های مذکور بهبود شاخص های پایائی ابزار و کمک به کاهش منابع (مالی و زمانی) مورد نیاز برای تهیه پرسشنامه از مزایای دیگر آن به شمار می رود. هر چند کیفی بودن پاسخ های متخصصین از جمله مشکلات اجرای آن است، ولی کمی تر شدن مراحل اجرای آن تا حدود زیادی نگرانی ها را در این مورد کاهش داده است. موارد مذکور لزوم اجرای دقیق مراحل فرایند روائی محتوا در طراحی پرسشنامه ها توسط محققین را نمایان می سازد.